Początkowo sporadycznie używana nazwa barok była terminem o charakterze pejoratywnym. W XVIII wieku oznaczała ona wszelkie dziwactwa i zwyrodnienia (m.in. nowych tendencji w rzeźbie Michała Anioła), jakie pojawiały się w sztuce XVI-XVII wieku. Myśl epoki Oświecenia, która jako pierwsza zrodziła mocny fundament ukształtowanej później krytyki literackiej, nie uznawała bowiem działalności artystów barokowych za przejaw nowej epoki. Przykładem może być dzieło Jacoba Burckhardta Der Cicerone (1855), które wprost nazywa barok zwyrodniałą formą renesansu. Opinia taka utrwaliła się na długi czas, zwłaszcza w dziedzinie literatury; należne miejsce sztuce baroku przywróciły dopiero badania XX-wieczne.